Karen Baptist Convention

ဖုစီၤဘူးလံ၁်စီဆှံကၠိ မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ ကၠိစီဆှံတဖျၢၣ်လၢ အအိၣ် ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ကီၢ်မၠီမၠးအပူၤ ဖဲ ၁၉၆၉ နံၣ် အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. ကၠိအမီထိၣ်မ့ၢ်ဝဲ ‘‘ယဂီၢ်ယမူမ့ၢ်ခရံာ်’’  ဖံးလံးပံၤ ၁း၂၁ န့ၣ်လီၤ. ကၠိအံၤအိၣ်သူၣ်လီၤအသးဖဲ ကမျၢကမါ လၢ အစီၤစုၤဒီး ဝ့ၢ်မၠီမၠး သၢမံၤလ၁်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်လိၣ်ဘၣ်နီၢ်နီၢ်အဃိ ဖုစီၤဘူးလံ၁်စီဆှံ ကၠိအံၤ , ဟဲအိၣ်ထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ကၠိအံၤ ကအိၣ်ထီၣ်အဂီၢ် ၦၤလၢ အဟ့ၣ်လီၤအသး, ကိးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်, တီခိၣ်ရိၣ်မဲ 
သုးတၢ်ကျဲၤတၢ်လၢ ကၠိအတၢ်လိၣ်တဖၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်ဝဲ သရၣ်ထိကၠဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်မၤလၤကပီၤယွၤဒီး ဖုစီၤဘူးအဂီၢ် ကၠိအံၤဘၣ်တၢ်ယုၢ် န့ၢ်အမံၤလၢ ဖုစီၤဘူးလံ၁်စီဆှံကၠိ န့ၣ်လီၤ. သရၣ်အဆိကကတၢၢ်လၢ ကၠိအံၤမ့ၢ်ဝဲ သရၣ်ဒိၣ်မျီ၁်လီၤ ဒီးသရၣ်ဒိၣ်ဝါဒိၣ် န့ၣ်လီၤ. ကၠိခိၣ်အဆိကတၢၢ်တဂၤမ့ၢ်ဝဲ သရၣ်ဒိၣ် မျီ၁်လီၤ ယကၠိခိၣ်ခံဂၤတဂၤမ့ၢ်ဝဲ သရၣ်ဒိၣ်ဝါဒိၣ် ဒီးကၠိခိၣ်သၢဂၤတဂၤမ့ၢ်ဝဲ သရၣ်မုၣ်ဒီး ကထၢၣ်လီရၣ်မိ န့ၣ်လီၤ. ကၠိစးထီၣ်အိးထီၣ်အသး ဃု၁်ဒီးတၢ်ဘါအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲဖဲ ၁၉၆၉ လါအီကူ၁် ၁၇ သီဒီး တၢ်စးထီၣ်ကၠိဖဲ လါအီကူ၁် ၁၈ သီန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၉၉၄ နံၣ်န့ၣ် ကၠိအတၢ်လဲၤၦဲၤထီၣ် ၂၅ နံၣ် ဒီးလၢတၢ်ပနီၣ်အဂီၢ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲယူဘလံၤအတၢ်သူၣ်ထီၣ် ခံကထြၢတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၂ဝ၁၉ န့ၣ် ကၠိအတၢ်လဲၤၦဲၤထီၣ်ဝဲဒၣ် အနံၣ် (၅ဝ) ယအိၣ်ဒီး တၢ်ပနီၣ်လၢအမ့ၢ် ႇူဘလံၤ အလၢၢ်ထူၣ် ယဖျိကၠိၣ်ဟံၣ်ခံဖျၢၣ် (ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတဖျၢၣ်ဒီး ထံဂၤကီၢ်ဂၤတဖျၢၣ်) န့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်လၢ ကၠိစးထီၣ်အိးထီၣ် အသးတုၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ကၠိအတၢ်တိ၁်လၢ ဘၣ်တၢ်ဟံးဃ၁်စိ၁်မူအီၤ မ့ၢ်ဒ်လ၁် အံၤအသိးန့ၣ်လီၤ. 
၁. ဒ်သိးဖိမုၣ်ဖိခွါတဖၣ် ကအိၣ်ဘၣ်လံ၁်စီဆှံကၠိ မၤလိဘၣ်ကစၢ်ယွၤအကလုၢ် ကထါ, ခရံ၁်ဖိအတၢ်စူၢ်တၢ်န၁် , ဒီးထူဂ့ၢ်ယွၤကျိၤလၢ အဘၣ်ဝဲတီဝဲအဂီၢ်.
၂.  ၦၤလၢအသူၣ်အိၣ်သးအိၣ် မၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ ယသးအိၣ်မၤတၢ်သးခုကစီၣ် အတၢ်မၤတဖၣ် ကမၤဘၣ်ဝဲအဂီၢ်
၃.  ဒ်သိးကဒုးအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ယွၤအခ့အၦၤ ၦၤမၤတၢ်ဖိလၢ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ ဒီးမၤစၢၤ ဘၣ်က့ၤမိၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် အတၢ်လိၣ်အဂီၢ်. 
၄. ဒ်သိးကကတဲ၁်ကတီၤသိၣ်လိကၠိဖိမုၣ်ခွါ လၢကသ့ကဲခိၣ်ကဲနၢ်လၢ သူၣ်ဂ့ၢ်သး ကျိၤ
၅.  ၦၤလၢသးအိၣ်မၤလိကစၢ်ယွၤ ကလုၢ်ကထါတဖၣ် ကမၤလိဘၣ်တၢ်လၢ တၢ် လၢ၁် ဘူၣ်လၢ၁်စ့ၤစှၤစှၤအဂီၢ်.
ကၠိတဖျၢၣ်အံၤ အတၢ်လဲၤအိၣ်ဒီး အတၢ်ကီတၢ်ခဲအါမးဘၣ်ဆၣ် လၢယွၤ အဘျုးအဃိ လဲၤတရံးအသးတုၤမုၢ် မဆါတနံၤဒီး ဆံးစၢ်ထီၣ်ဘၣ်ၦၤမၤကစၢ်ယွၤအတၢ် မၤသ့ၣ်တဖၣ် အါမးန့ၣ်လီၤ.

သရၣ်ထူခုၣ်

ကၠိခိၣ်

ကိၣ်သၣ်ဖၠူၣ်ယွၤဂ့ၢ်ပီညါစ့ၤမ့ၤနရံ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲ ၁၉၄၂ နံၣ်န့ၣ် လီၤ. မ့ၢ်လံ၁်စီဆှံကၠိလၢ အဘၣ်ထွဲဒီး ကီၢ်ပသံၣ်မၠီမၠးအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် သကိးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် န့ၣ်လီၤ. ဖဲကၠိအံၤစးထီၣ်အသးန့ၣ် အမံၤမ့ၢ်ဒၣ် ကိၣ်သၣ်ဖၠူၣ်လံ၁်စီဆှံကၠိန့ၣ်လီၤ. ကၠိ အတၢ်တိ၁်ထူမ့ၢ်ဝဲ ‘တၢ်သ့ၣ်ညါဒီးတၢ်မၤ’’ ‘‘To Know and To Serve ’’န့ၣ်လီၤ. ကၠိအံၤဖဲဘၣ်တၢ်စးထီၣ်အီၤ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် သၢနံၣ်အတၢ်မၤလိလၢ ၦၤ ကမၤတၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဒီးလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၉၇၂ နံၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်သုးထီၣ်အီၤဆူ လွံၢ်နံၣ်အတၢ်မၤလိလၢအမ့ၢ်ဝဲ L.Th န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၉၈၂ နံၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် တနံၣ်တၢ်မၤလိလၢအမ့ၢ် ခရံ၁်ဖိတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ (Christian Education) တီၤဒီး ဖဲ ၁၉၉၇နံၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆိကတီၢ်ကွံ၁်အီၤန့ၣ် လီၤ. ဖဲ ၁၉၈၅ နံၣ်န့ၣ်Diploma in Theology ခံနံၣ် ဟါတၢ်မၤလိ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ် ထီၣ်အီၤဒီး ဖဲ ၂ဝဝ၅ နံၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆီတလဲက့ၤအမံၤလၢ Bechelor of Theological Studies  န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ဖဲ ၂ဝ၁၅ နံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢၦၤမၤလိတၢ်ဖိ စှၤလီၤ အဃိဒီး ဘၣ်တၢ်ဆိကတီၢ်ကွံ၁်အီၤန့ၣ်လီၤ. 
ဖဲ ၁၉၉၈ နံၣ်န့ၣ် ကၠိအံၤအမံၤဘၣ်တၢ်ကိးက့ၤအီၤလၢ ကိၣ်သၣ်ဖၠူၣ်ယွၤဂ့ၢ် ပီညါစ့ၤမ့ၤနရံ (Ko Tha Byu Theological Seminary) ဒီးဖဲနံၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ် ထီၣ်Bachelor of Theology  အတီၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၂ဝဝ၁ နံၣ်န့ၣ် L.Th, B.Th တီၤ တဖၣ် ဘၣ်တၢ်တူၢ်လိ၁်အီၤလၢ (ATESEA) န့ၣ်လီၤ. Master of Divinity (M.Div)) တီၤ ဘၣ်တၢ်စးထီၣ်အီၤဖဲ ၂ဝ၁၄ ဒီး ဘၣ်တၢ်တူၢ်လိ၁်အီၤလၢ (ATESEA) ဖဲ ၂ဝ၁၆ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ ပကၠိအိၣ်ဒီးတၢ်မၤလိ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ ထဲလွံၢ်နံၣ်လၢအမ့ၢ်ဝဲL.Th, B.Min, B.Th, M.Div တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကီၢ်သၢကီၢ်လၢအမ့ၢ် ကီၢ်ချၢၣ်လွံၣ်ထူၣ်၊ ကီၢ်ပကိတကူၣ်၊ ကီၢ်ပၠံၣ်သၣ်ယၣ်ဝတံၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ပ၁်ဖှိၣ်မၤသကိးဖှိၣ်စၢၤတၢ်မၤလိ ဖဲ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၂-၂၄သီႇ ၂ဝ၂၃နံၣ် လၢကီၢ်ပၠံၣ်သၣ်ယၣ်ဝတံၣ်၊ဝ့ၢ်သၣ်ယၣ်ဝတံၣ်ကညီဘျၢထံတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤလိတဘျီအံၤၦၤလၢ အဟ့ၣ်တၢ်သိၣ်လိမ့ၢ် သရၣ်ဒိၣ်ဒီးကထၢၣ်အဲၣ်သီ၊ သရၣ်ဒီးကထၢၣ်န့ၢ်လ့အီၣ်၊ သရၣ်ဒိၣ်ထိသါ  ဒီးသရၣ်စၢ်ဟ့ၣ်ဂ့ၤ သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်တိ၁်ထူမ့ၢ်ဝဲ ‘‘ဟံးန့ၢ်မူဒါဒီးဂဲၤလိ၁်အါထီၣ်’’ န့ၣ်လီၤ. ၦၤဟဲထီၣ်တၢ်မၤလိတဘျီအံၤ အိၣ်ဝဲ(၆ဝ)ဂၤ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤလၢ ၦၤကညီဘျၢထံခဝ့ၡၢၣ်၊ ပိ၁်ခွါဝဲၤကျိၤန့ၣ်လီၤ.

ကီၢ်ဟီကတးကညီဘျၢထံလံ၁်စီဆှံကၠိ အိၣ်သူၣ်လီၤအသးလၢ ၃၁၅, ကညီတီၤထီကၠိကျဲ, တၣ်ငါဆဲၣ်တီၣ်ကဝီၤ ယဝ့ၢ်ဟီကတး (၃၁၂, ကရင်ကျမ်းစာကျောင်းလမ်း, တန်ငါးဆယ်တောင်ရပ်ကွက်, ဟသ်ာတမြို.) န့ၣ်လီၤ. ကီၢ်လံ၁်စီဆှံကၠိအံၤ အိၣ်သဃဲၤဒီး ကညီတီၤထီကၠိလၢအဘၣ်ထွဲဒီး အမဲရကၤဘျၢထံမံးရှၢၣ်နရံၣ် န့ၣ်လီၤ. ကညီတီၤထီ ကၠိတဖျၢၣ်အံၤ မံးရှၢၣ်နရံၣ်တဖၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲဒ် တၢ်သိၣ်လိအကၠိလၢ ဖိဒံဖိသၣ်ဒီး သူၣ်စၢ်သးဘီၣ်တဖၣ် ကမၤလိမၤဒိးတၢ်အဂီၢ်ဒီး ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ အမဲရကၤဘျၢထံ မံးရှၢၣ်နရံၣ်ကညီတီၤထီကၠိ (ဗြြ) န့ၣ်လီၤ. 
လၢခံဘၣ်တၢ်ကိးက့ၤအီၤလၢ (၁့်နူစျ ုၠမန ညံငါ့ ခှ့သသူ) န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၉၆၆ နံၣ် ပဒိၣ်ဟံးန့ၢ်က့ၤ မံးရှၢၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖၣ်ဒီး ကၠိအံၤဘၣ်တၢ်ဒုးကဲထီၣ်က့ၤအီၤလၢ ပဒိၣ်တီၤတၢ်သိၣ်လိကၠိန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ကီဖးဒိၣ်လၢ ကသိၣ်လိယုၤန့ၢ်ဖိလံၤတဖၣ်လၢ ထူဂ့ၢ်ယွၤဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. သတးဒီးခိၣ်နၢ်တဖၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ကဒုးအိၣ်ထီၣ်လံ၁်စီဆှံကၠိ ဒ်သိးဖိလံၤတဖၣ် ကမၤလိဘၣ်ထူဂ့ၢ်ယွၤဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၉၆၇ နံၣ်, လါယူၤ (၁) သီန့ၣ် လံ၁်စီဆှံကၠိဘၣ်တၢ်စးထီၣ်အီၤဖဲ ဝ့ၢ်ဟီကတးကညီဘျၢထံမံးရှၢၣ် ကရၢၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ကၠိအံၤစးထီၣ်အသးလၢ ၦၤမၤလိတၢ်ဖိ (၁၁) ဂၤန့ၣ်လီၤ.

ကၠိအတၢ်ကွၢ်စိ
က. ဒ်သိးကသိၣ်လိမၤစၢၤက့ၤၦၤသးဆူၣ်မၤလိလံ၁်စီဆှံ, တၢ်စူၢ်တၢ်န၁် ဒီးယွၤဂ့ၢ်ပီညါ.
ခ. ဒ်သိးကကတဲ၁်ကတီၤ ၦၤသးဆူၣ်မၤတၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်မၤ
ဂ. ဒ်သိးကမၤစၢၤမၤၦဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်အတၢ်လိၣ်
ဃ. ဒ်သိးကမၤဘၣ်ယွၤအတၢ်မၤလၢတၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲးအဂီၢ်
င. ဒ်သိးကကျဲးစၢးဂဲၤလိ၁်လၢတၢ်ဟ့ၣ်လီၤ ယွၤဂ့ၢ်ပီညါအတၢ်မၤလိတဆီဘၣ်တဆီ
ကၠိမီထိၣ်မ့ၢ်ဝဲ ‘‘မူလၢခရံ၁်အဂီၢ်’’ ဖံ ၁း၂၁, ဒီး တနံၣ်ညါအံၤ ၂ဝ၂၂-၂ဝ၂၃ တၢ်မၤလိနံၣ် ဖျိကၠိမီထိၣ်မ့ၢ်ဝဲ ‘‘အိၣ်စံ၁်အိၣ်ကျၢၤ အိၣ်ဂၢၢ်အိၣ်ခၢၣ်’’ ၁ကရံၣ် ၁၅း၅၈, ၁ ပ့း ၅း၉-၁ဝ.

သရၣ်မုၣ်သတိၢ်ဖီ
ကၠိခိၣ်
ကီၢ်ဟီကတးကညီဘျၢထံလံ၁်စီဆှံကၠိ

       တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ဖုကံၣ်ကုၣ်လံ၁်စီဆှံကၠိ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤလၢ သရၣ်ဒိၣ် အဲၣ်န့ၢ်ဒံးဝါ, သရၣ်ဒိၣ်ပျဲၢ်ဘီ, သ့ၣ်ခိၣ်ဖိလူၢ်, သ့ၣ်ခိၣ်သရူၤဖီ, သ့ၣ်ခိၣ်ပျဲၣ်ဖီ, သ့ၣ်ခိၣ်ဖါကး, သးၦၢ်ထီအူဒီးကၠးအ့တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ် န့ၣ်လီၤ.
ကၠိဘၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်အီၤဖဲကၠးအ့သဝီ, နိၣ်တကီကီၢ်ဆၣ်, ကညီကီၢ်စဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်စးထီၣ်သူၣ်လီၤအသး ဖဲ (၁၉၃၁)နံၣ်ဒီး (၂ဝ၂၃)နံၣ်အံၤအိၣ်ဝဲ(၉၂)နံၣ် န့ၣ်လီၤ. ကၠိအတၢ်တိ၁်ထူမ့ၢ်ဝဲ ‘‘တီတုၤကတၢၢ်’’ လီၣ်ဖျါ ၂း၁ဝ န့ၣ်လီၤ. 
ကၠိအတၢ်မုၢ်လၢ်ကွၢ်စိမ့ၢ်ဝဲ 
(က) ဒ်သိးၦၤသးဆူၣ်မၤတၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ် ကသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ထူဂ့ၢ်ယွၤကျိၤအဂီၢ်.
(ခ)  ဒ်သိးတၢ်ရၤလီၤတၢ်သးခုကစီၣ် လၢကီၢ်ပံၤယီၤဒီး ကီၢ်အဂၤတဖၣ်အပူၤဒီး လၢတၢ်မၤဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ် တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ခရံ၁်ဖိတၢ်စူၢ်တၢ်န၁်ဒီး တၢ်သ့မၤတၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်မၤအဂီၢ်. 
(ဂ)  ဒ်သိးတၢ်မၤသကိးတၢ်ဒီး ၦၤကညီဘျၢထံခဝ့ရှၢၣ်ဒီး ကီၢ်ပယီၤဘျၢထံခဝ့ရှၢၣ် လၢတၢ်ရၤလီၤခရံ၁်အတၢ်သးခုကစီၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂီၢ်.
(ဃ) ဒ်သိးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ် တနံၣ်တဘျီ, လၢတၢ်ရ့လိ၁်တၢ်ဘူၣ်သကိးဘါသကိးလၢ တၢ်န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ ယလၢသူၣ်လၢသးဒီး တၢ်မၤဝံၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်အဂီၢ်. 
ကၠိအတၢ်ပနီၣ်, တၢ်ဂီၤမ့ၢ်ဝဲ ထိၣ်လွံၢ်ယူၤ ဃၣ်အမဲ၁်လၢအထွဲ, အဖီလ၁်အိၣ်ဒီးလပီ, အဃၢၤဆၣ်ခံဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ.
ထိၣ်လွံၢ် - အခီပညီမ့ၢ်ယွၤအသးစီဆှံ
လပီ  - အခီပညီမ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲ၁်
ဆၣ်  - အခီပညီမ့ၢ် ခရံ၁်အတၢ်ကပီၤ
အခီပညီပ၁်ဖှိၣ်မ့ၢ်ဝဲ ‘‘ၦၤလၢအယွၤအတၢ် စိ၁်တၢ်သးခုကစီၣ်ကိးဂၤဒဲးယွၤအသးစီဆှံကနဲၣ်လိအီၤလၢ ကမၤနၢၤဟီၣ်ခိၣ် အတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲ၁်ဒီး ကကဲထီၣ် တၢ်ကပီၤလၢခရံ၁်အဂီၢ်’’ န့ၣ်လီၤ.

သရၣ်မုၣ်ဒံဆၢ
ကၠိခိၣ်
တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ဖုကံၣ်ကုၣ်လံ၁်စီဆှံကၠိ

        ကီၢ်တီအူပကူ ဘျၢထံလံ၁်စီဆှံကၠိ ဘၣ်တၢ်စးထီၣ်အီၤလၢ သရၣ်ဒိၣ်လဲထၣ်ဖဲ ၁၉၇၇နံၣ် လါယူၤ (၁) သီန့ၣ်လီၤ. ကၠိအတၢ်တိ၁်ထူ မ့ၢ်ဝဲ ‘‘တီတုၤအကတၢၢ်’’ န့ၣ်လီၤ.
တချုးလၢ ကီၢ်တီအူပကူဘျၢထံလံ၁်စီဆှံကၠိ အိးထီၣ်ဒံးအခါ ကီၢ်တီအူပကူတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သကိးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒီး ကီၢ်တီအူသၣ်တီၣ်ဘှဲမိၤၦၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သကိးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ် ဖံးသကိးမၤသကိးတၢ်ဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ် လံ၁်စီဆှံကၠိတဖျၢၣ် ဖဲချၢၣ်မုၢ်ဃါသဝီ န့ၣ်လီၤ. ကၠိအံၤဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ ‘‘ချၢၣ်မုၢ်ဃါ လံ၁်စီဆှံကၠိ’’ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ် စးထီၣ်အီၤဖဲ ၁၉၆ဝ နံၣ် ယလါယူၤ (၁)သီန့ၣ်လီၤ. ကၠိအံၤ ဘၣ်တၢ်ကိးကဒီးအမံၤလၢ ‘‘ကီၢ်တီအူခရံ၁်ဖိခိၣ်နၢ်ကၠိ’’ ဒီးလၢခံကတၢၢ် ဘၣ်တၢ်ကိးက့ၤအီၤလၢ ‘‘ကီၢ်တီအူကညီဘျၢထံခရံ၁်ဖိလံ၁်စီဆှံကၠိ’’ န့ၣ်လီၤ. လၢခံမ့ၢ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်အါမံၤအဃိ ကၠိအံၤဘၣ်တၢ်ဆိကတီၢ်အီၤဖဲ ၁၉၇၅ နံၣ် လါဖ့းဘြူၤအါရံၤ(၂၁)သီန့ၣ်လီၤ. ဒီးဖဲ ၁၉၇၇နံၣ် ဘၣ် တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၤ ‘‘ကီၢ်တီအူပကူဘျၢထံလံ၁်စီဆှံကၠိ’’ ကၠိအိၣ်ဒီးတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ကီၢ်တီအူပကူ ဒီးကီၢ်တီအူသၣ်တီၣ်ဘှဲမိၤၦၤ ကမၤသကိးတၢ်န့ၣ်လီၤ.
သရၣ်မုၣ်အမတ့ၣ်ထူ
ကၠိခိၣ်
ကီၢ်တီအူပကူဘျၢထံလံ၁်စီဆှံကၠိ

ဖဲ (၅.၁၁.၂ဝ၂၃)အနံၤ, ဂီၤ(၁ဝးဝဝ)နၣ်ရံၣ်အကတီၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒိးပ၁်စုကီၢ်ပကိတကူၣ်နဲၣ်ရွဲၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်-ပကိဝ့ၢ်မုၢ်ကညီဘျၢထံတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢအမ့ၢ် သရၣ်သးဝါ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဖဲ ပကိဝ့ၢ်မုၢ်ကညီဘျၢထံတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် တၢ်ဘါယွၤသရိ၁်, ဝ့ၢ်ပကိ န့ၣ်လီၤ.
ၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤမ့ၢ် သရၣ်ဒိၣ်ဖံထၢၣ်ကၠၣ်နံၣ်(ကီၢ်သရၣ်သမါဝဲၤကျိၤၦၤနဲၣ်တၢ်) ၦၤဖးဖျါထီၣ်ကီၣ်ကးအတၢ်ပ၁်ဖျါမ့ၢ် သရၣ်ဒိၣ်အ့ဖရဲၣ်, ၦၤအိးထီၣ်တၢ်ဘါတၢ်ထုကဖၣ်မ့ၢ်-သရၣ်စၢ်ဟ့ၣ်ဂ့ၤ(ခဝ့ၡၢၣ်သရၣ်သမါဝဲၤကျိၤၦၤနဲၣ်တၢ်)န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကစီၣ်လၢ သရၣ်ဒိၣ်ယွၤဒုးမူ(ခဝ့ၡၢၣ်နဲၣ်ရွဲၣ်ခိၣ်ကျၢၢ်)ဒီး တၢ်ထုကဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အမုၢ်နံၤၦဲၤထီၣ် (၁၁)ဘျီဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်လၢ သရၣ်ဒိၣ်ယွၤဘျုးထူ(ကီၢ်ခိၣ်-ကီၢ်ပကိတကူၣ်) ဒီးၦၤပ၁်ထီၣ်စုလၢ သရၣ်သးဝါအလိၤမ့ၢ်ဝဲ (၁) သရၣ်ဒိၣ်စဲမယၢၣ်ထူ (၂)သရၣ်ဒိၣ်ဆၢထံၣ် (၃)သရၣ်ဒိၣ်ဘူၣ်ဂ့ၤ (၄)သရၣ်ဒိၣ်ကျၣ်ဝါ (၅)သရၣ်ဒိၣ်ခၠ့းဘး (၆)သရၣ်မုၣ်ဒိၣ်ဒီးကထၢၣ်စတဲလၣ်မ့ ဒီး (၇) သရၣ်မုၣ်ဒိၣ်ဒီးကထၢၣ်ခုၣ်လၣ်ဖီ န့ၣ်လီၤ.
ၦၤဒုးလံ၁်ထီၣ်ကီ၁်လံ၁်မ့ၢ် သရၣ်ဒိၣ်အဲမၢၣ်? ၦၤဖးဖျါထီၣ်သရၣ်သးဝါဒ်အမ့ၢ် ပ၁်စုသရၣ်ဒိၣ်တဂၤအသိးလၢ ကီၢ်ဒီးခဝ့ၡၢၣ်လံ၁်တၢ်သ့ၣ်ညါမၤနီၤလၢ ကီၢ်သရၣ်သမါဝဲၤကျိၤၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ- သရၣ်ဒိၣ်အဲမၢၣ်ဝံၤ တူၢ်လိ၁်ဟံးစုကွၢ်မဲ၁်ဝဲန့ၣ်လီၤ. သရၣ်လုၢ်ထီၣ်တၢ်မၤဘူၣ်မ့ၢ်ဝဲ သရၣ်ဒိၣ်စ့အဲၣ်ဝါဒီး ၦၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါသရၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်မ့ၢ်ဝဲ သရၣ်မုၣ်ဒိၣ်ဒီးကထၢၣ်စတဲလၣ်မ့ န့ၣ်လီၤ. တၢ်ထုကဖၣ်ကျၢၢ်တံၢ်လၢ သရၣ်မုၣ်ခၠိၣ်ခၠိၣ်ဖၠူၣ်(ခဝ့ၡၢၣ်ဝဲၤဒၢးခိၣ်)ဝံၤ တၢ်ကတိၤစံးဘျုးဒီး တၢ်ဘိဘၣ်သ့ၣ်ညါလၢ သရၣ်မုၣ်ဃံလၤ (တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်နဲၣ်ရွဲၣ်) န့ၣ်လီၤ.

ကီၢ်ပၠံၣ်-သၣ်ယၣ်ဝတံၣ် တၢ်ဘၣ်ထွဲတုၤအိၣ်လိ၁်သးကမံးတံ၁် အိၣ်ဒီးကီၣ်ကးခီလဲဖဲ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ်(၉-၁ဝ)သီႇ ၂ဝ၂၃နံၣ် ဖဲကီၢ်ဝဲၤလီၢ်န့ၣ်လီၤ. အိၣ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ထီၣ်လၢသရၣ်မုၣ်ဂ့ၤဂ့ၤထူ(တၢ်ဘၣ်ထွဲတုၤအိၣ်လိ၁်သးဝဲၤကျိၤအဂ့ၢ်ဒီး တၢ်ဘၣ်ထွဲတုၤအိၣ်လိ၁်သးအကျိၤအကျဲ), သရၣ်မုၣ်ဒိၣ်တ့ၣ်မ့ၣ်ဖၠူၣ်(လံ၁်စီဆှံဒီးတၢ်ဘၣ်ထွဲတုၤအိၣ်လိ၁်သး)န့ၣ်လီၤ. သရၣ်ဒိၣ်မူဖျၢၣ်ထူ(ကမံးတံ၁်မူဒါခိၣ်) တီခိၣ်ရိၣ်မဲဒီးထၢထီၣ်က့ၤတၢ်အစၢလၢ ကဖံးထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ၦၤဟဲထီၣ်ကီၣ်ကးခီလဲတဖၣ်မ့ၢ်ဝဲ ကီၢ်ပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံ၁်တဖၣ်ဒီး ခဲလၢ၁်အိၣ်ဝဲ(၂၇)ဂၤန့ၣ်လီၤ.

ကီၢ်တကူၣ် ၦၤကညီဘျၢထံခရံ၁်ဖိလံ၁်စီဆှံကၠိ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲ ၁၉၅၆ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ကၠိအံၤအတၢ်တိ၁်ထူမ့ၢ်ဝဲ ‘‘တၢ်စီတၢ်ဆှံ’’ အခီပညီ စီဆှံလၢယွၤဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်စံၣ်ညီၣ်အၢၣ်လီၤအိၣ်ဝဲလၢ ကၠိဖိမ့ၢ်ၦဲၤထီၣ် (၁၅) ဂၤဒီး စးထီၣ်ကၠိအံၤ သ့ဝဲလီၤအဃိ သရဒိၣ်ဝံဖိငဲၣ်ဒီး သရပါပၠ့ၣ် ဂု၁်ကျဲးစၢးတုၤ ကၠိဖိၦဲၤထီၣ် (၁၅) ဂၤဒီး စးထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲကၠိအံၤအတၢ်စးထီၣ်အီၤအဆၢကတီၢ် ကၠိသရၣ်လၢ၁်ဆၢလၢ၁်ကတီၢ်အိၣ်ဒၣ်ထဲ (၂)ဂၤလၢအမ့ၢ် သရၣ်ဝံဖိငဲၣ်, သရၣ်ဒွ့မၠးဒီး ဖဲကၠိအံၤစးထီၣ် အသးအဆၢကတီၢ် ကၠိဖိအိၣ်ဝဲ (၁၅)ဂၤ ဒ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အၢၣ်လီၤအိၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ပကၠိအံၤ အိၣ်ဒီးတနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်အဂီၢ် ဖျိကၠိအမီထိၣ်ဒီး ကိးနံၣ်ဒဲးဖျိကၠိအမီထိၣ် ဆီတလဲအသးထီဘိန့ၣ်လီၤ. တနံၣ်အံၤလၢ (၂ဝ၂၃-၂ဝ၂၄) တၢ်မၤလိနံၣ်အဂီၢ် ဖျိကၠိ အမီထိၣ်မ့ၢ်ဝဲ ‘‘စိကမီၤခံးအတၢ်အၢ, မၤနၢၤအီၤလၢယွၤတၢ်ပၢ’’ န့ၣ်လီၤ.

ကၠိအတၢ်ကွၢ်စိ
(၁) ဒ်သိးၦၤလၢ အသးဆူၣ်မၤလိကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ အါထီၣ်ဂ့ၤထီၣ်နီၢ်နီၢ်ဒီး သးဆူၣ်မၤတၢ်သးခုကစီၣ် အတၢ်မၤနီၢ်နီၢ်တဖၣ် ကဟဲမၤလိတၢ်အဂီၢ်.
(၂) တုၤအဖျိထီၣ် ကမၤတၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်မၤဒီးကဲထီၣ်ခိၣ်နၢ်လၢအဂ့ၤတဖၣ်အဂီၢ်.
(၃)   ဒ်သိးကၠိအံၤ ကမၤသကိးတၢ်ဒီး ပကီၢ်တကူၣ်ၦၤကညီဘျၢထံခရံ၁်ဖိ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သကိးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် (Home Mission)  ဟိမံးရှၢၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကၠိခိၣ်တစိၤဘၣ်တစိၤ
(၁) သရၣ်ဒိၣ်ဝံဖိငဲၣ် (၁၉၅၆-၁၉၅၇)
(၂) သရၣ်ဒိၣ်ဒွ့မၠး (၁၉၅၇-၁၉၅၈)
(၃) သရၣ်ဒိၣ်အါကၠီၣ် (၁၉၅၈-၁၉၇၄)
(၄) သရၣ်ဒိၣ်စတံဘၢၣ်စၢၣ် (၁၉၇၄-၁၉၉၉)
(၅) သရၣ်ဒိၣ်ဒီးကထၢၣ်လၢၢ်ဝါ (၁၉၉၉-၂ဝ၁၅)
(၆) သရၣ်ဒိၣ်ဒီးကထၢၣ်အီးထ့ဘယၢးစ်အ့ (၂ဝ၁၅- တုၤခဲအံၤ) 
ဖဲကၠိခိၣ်သရၣ်အီးထ့ဘယၢးစ်အ့ လဲၤမၤလိအါထီၣ်တၢ်စးထီၣ် (၂ဝ၁၆-၂ဝ၂ဝ) ဖဲအဆၢကတီၢ်အံၤ ကၠိခိၣ်စၢၤ သရၣ်စၤလမိၣ် ဟံးန့ၢ်ပ၁်စၢၤမူဒါလၢ ကၠိခိၣ် အလီၢ်တစိၢ်တလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲကၠိခိၣ်ဟဲက့ၤတုၤအဆၢကတီၢ် စးထီၣ်ဟံးန့ၢ်က့ၤမူဒါဖဲ (၉.၁ဝ.၂ဝ၂ဝ) နံၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢထံကီၢ်အတၢ်အိၣ်သးအဃိ တုၤလီၤလၢခဲအံၤ ပကၠိအံၤ ပအိးထီၣ်အီၤဒၣ်လၢ ဆဲးကျိးန့ၢ်တီၤ (Zoom) ဒီး (Google Class) တဖၣ် န့ၣ်လီၤ. ပပ၁်လီၤပသးလၢ ထံကီၢ်အတၢ်ဆီတလဲ မ့ၢ်တအိၣ်ဒံးဘၣ်ဒီး ပကၠိအံၤ ပကထီၣ်ဒၣ် အီၤလၢဆဲးကျိးန့ၢ်တီၤ တုၤတၢ်ဆီတလဲအိၣ်က့ၤဝဲတစုန့ၣ်လီၤ.

 လၢခရံ၁်တၢ်မၤအပူၤ

        အီးထ့ဘယၢးစ်အ့
                 ကၠိခိၣ်
             ကီၢ်တကူၣ်ၦၤကညီဘျၢထံခရံ၁်ဖိလံ၁်စီဆှံကၠိ

ကိၣ်သၣ်ဖၠူၣ်ယွၤဂ့ၢ်ပီညါစ့ၤမ့ၤနရံ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤဖဲ ၁၉၄၂ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လံ၁်စီဆှံကၠိလၢ အဘၣ်ထွဲဒီး ကီၢ်ပသံၣ်မၠီမၠးအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် သကိးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် န့ၣ်လီၤ. ဖဲကၠိအံၤစးထီၣ်အသးန့ၣ် အမံၤမ့ၢ်ဒၣ် ကိၣ်သၣ်ဖၠူၣ်လံ၁်စီဆှံကၠိန့ၣ်လီၤ. ကၠိ အတၢ်တိ၁်ထူမ့ၢ်ဝဲ တၢ်သ့ၣ်ညါဒီးတၢ်မၤ "To Know and To Serve" န့ၣ်လီၤ. ကၠိအံၤဖဲဘၣ်တၢ်စးထီၣ်အီၤ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် သၢနံၣ်အတၢ်မၤလိလၢ ၦၤ ကမၤတၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဒီးလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၉၇၂ နံၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်သုးထီၣ်အီၤဆူ လွံၢ်နံၣ်အတၢ်မၤလိလၢအမ့ၢ်ဝဲ L.Th န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၉၈၂ နံၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် တနံၣ်တၢ်မၤလိလၢအမ့ၢ် ခရံ၁်ဖိတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ (Christian Education) တီၤဒီး ဖဲ ၁၉၉၇ နံၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆိကတီၢ်ကွံ၁်အီၤန့ၣ် လီၤ. ဖဲ ၁၉၈၅ နံၣ်န့ၣ် Diploma in Theology ခံနံၣ် ဟါတၢ်မၤလိ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ် ထီၣ်အီၤဒီး ဖဲ ၂ဝဝ၅ နံၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆီတလဲက့ၤအမံၤလၢ Bechelor of Theological Studies န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ဖဲ ၂ဝ၁၅ နံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢၦၤမၤလိတၢ်ဖိ စှၤလီၤ အဃိဒီး ဘၣ်တၢ်ဆိကတီၢ်ကွံ၁်အီၤန့ၣ်လီၤ. 
ဖဲ ၁၉၉၈ နံၣ်န့ၣ် ကၠိအံၤအမံၤဘၣ်တၢ်ကိးက့ၤအီၤလၢ ကိၣ်သၣ်ဖၠူၣ်ယွၤဂ့ၢ် ပီညါစ့ၤမ့ၤနရံ (Ko Tha Byu Theological Seminary)  ဒီးဖဲနံၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ် ထီၣ် Bachelor of Theology ပအတီၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၂ဝဝ၁ နံၣ်န့ၣ် L.Th, B.Th  တီၤ တဖၣ် ဘၣ်တၢ်တူၢ်လိ၁်အီၤလၢ (ATESEA) န့ၣ်လီၤ. Master of Divinity (M.Div)  တီၤ ဘၣ်တၢ်စးထီၣ်အီၤဖဲ ၂ဝ၁၄ ဒီး ဘၣ်တၢ်တူၢ်လိ၁်အီၤလၢ (ATESEA)  ဖဲ ၂ဝ၁၆ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ ပကၠိအိၣ်ဒီးတၢ်မၤလိ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ ထဲလွံၢ်နံၣ်လၢအမ့ၢ်ဝဲ L.Th, B.Min, B.Th, M.Div တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. 
သရၣ်ဒိၣ်ဒီးကထၢၣ်ဖျါစိ
ကၠိခိၣ်
ကိၣ်သၣ်ဖၠူၣ် ယွၤဂ့ၢ်ပီညါစ့ၤမ့ၤနရံ